Η αποτελεσματικότητα της Ηθικής Ηγεσίας στη διοίκηση των Σχολικών Μονάδων
Περιγραφή:
Αναμφίβολα, η εκπαίδευση στην κοινωνία μας κατέχει ιδιαιτέρως σημαντική θέση. Η εκπαίδευση μπορεί να προσφέρει στους πολίτες ευκαιρίες που δεν θα μπορούσαν αλλιώς να αποκτηθούν. Ειδικά στις μέρες μας, την περίοδο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και της γενικότερης αναταραχής, αναδεικνύεται έντονα η ανάγκη η εκπαίδευση να αναδυθεί πάλι στο προσκήνιο, προσφέροντας στους σημερινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες όλα τα εφόδια που θα βοηθήσουν στην ατομική αλλά και στη συλλογική ανάπτυξη. Άλλωστε, η παιδεία αποτελεί σύμφωνα με το Σύνταγμα βασική αποστολή του κράτους με σκοπό την ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες. Σε αυτή τη διάσταση του ελληνικού σχολείου, η στελέχωσή του με ανθρώπους ικανούς να διοικήσουν με αποτελεσματικό τρόπο, είναι ιδιαιτέρως σημαντικός. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι «ο διευθυντής του σχολείου αποτελεί βασικό συντελεστή αποτελεσματικότητας» (Σαΐτης, 2008α). Ο διευθυντής ενός σχολείου και ο σημαντικός ρόλος που καλείται να διαδραματίσει καθίσταται θεμέλιο στη λειτουργία ενός σύγχρονου σχολείου με προοπτικές, φιλικό προς τους μαθητές και τους γονείς τους, ανοιχτό στην κοινωνία. Παρόλα αυτά, πολλές φορές ο διευθυντής ενός σχολείου αδυνατεί να επικοινωνήσει, να κάνει σαφείς τις αξίες που πρεσβεύει και αυτές στις οποίες πρόκειται να στηριχτεί προκειμένου να κάνει πραγματικότητα Η αποτελεσματικότητα της Ηθικής Ηγεσίας στη διοίκηση των Σχολικών Μονάδων 2 το όραμά του για το σχολείο. Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί ότι δεν είναι λίγες οι φορές που υπάρχει ανακολουθία στις αξίες που ένας διευθυντής διατείνεται ότι πρεσβεύει και στη συμπεριφορά που εκδηλώνει, με ολέθρια αποτελέσματα για ολόκληρη τη σχολική κοινότητα. Το ζήτημα της ηθικής ηγεσίας και των ηθικών αποφάσεων του διευθυντή της σχολικής μονάδας είχε αρχίσει να απασχολεί τους μελετητές ήδη από τη δεκαετία του 1980. Η πληθώρα σήμερα πανεπιστημιακών προγραμμάτων και ερευνητικών κέντρων στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία δηλώνει ότι η ηθική ηγεσία φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα ως ένα αναδυόμενο ζήτημα και μια εναλλακτική, ίσως αποτελεσματικότερη προσέγγιση στο πεδίο της Ηγεσίας στην εκπαίδευση (Starratt & Αργυροπούλου, 2017). Με βάση την παραδοχή της Joanne Ciulla (2012), ότι οι ηγέτες δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικοί αν δεν είναι ηθικοί, η σχολή της ηθικής ηγεσίας στην εκπαίδευση τονίζει ότι το στοιχείο εκείνο που κάνει τους σχολικούς ηγέτες ηθικούς είναι οι επιλογές και οι αποφάσεις τους, δηλαδή η συμπεριφορά που εκδηλώνουν στην πράξη. Έχοντας υπόψη όλα τα προηγούμενα θέσαμε ως σκοπό της συγγραφής της παρούσας μελέτης τη συσχέτιση της ηθικής ηγεσίας με την αποτελεσματική διεύθυνση των σχολικών μονάδων . Καταβλήθηκε λοιπόν προσπάθεια να διερευνηθεί με βάση τη σχετική βιβλιογραφία αλλά και τις απόψεις και τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στην έρευνα, ο βαθμός στον οποίο η εκδήλωση «ηθικών» συμπεριφορών από ένα διευθυντή σχολικής μονάδας σχετίζεται με την αποτελεσματικότητά του κατά την άσκηση των καθηκόντων που απορρέουν από τη θέση ευθύνης που κατέχει.
Ως πρότυπα ηθικής συμπεριφοράς για την έρευνα χρησιμοποιήθηκαν: α) ο κατάλογος των ηθικών συμπεριφορών του «Ερωτηματολογίου των Ηθικών Αρετών» όπως διαμορφώθηκε από τον Ronald E. Riggio (2010), β) τα δέκα στοιχεία της «Κλίμακας Ηθικής Ηγεσίας» των Michael E. Brown, Linda K. Treviño και David A. Harrison, (2005) και γ) οι «Θεμελιώδεις Αρχές της Εκπαιδευτικής Ηγεσίας» όπως προτάθηκαν από τον Robert J. Starratt (2004).
